آسم

آسم بیماری مزمن است که با علائم سرفه مزمن و خس خس سینه و سنگینی و درد در قفسه سینه و یا سختی در تنفس و تنگی نفس مشخص می شود.

این علائم اغلب به صورت دوره ای و به وجود می آید و در اثر این عوامل محرک (trigger) در اثر مواجهه با یک عامل شروع کننده تنگی راه های هوای کوچک ریه ایجاد میگردد با درمان آسم این انسداد اغلب به طور کامل یا نسبی برگشت پذیر است.

ریه ی افراد مبتلا بهاین بیماری ممکن است با عوامل مختلفی تحریک شود از جمله:

بیماری های ویروسی (مثل سرما خوردگی)
ورزش
مواد استنشاقی
مواد غذایی آلرژن که بیمار به آن حساس است
حتی عوامل محیطی
استرس
و….

که در ادامه به این موارد میپردازیم.

آسم شایع ترین بیماری مزمن در کودکان در کشورهای پیشرفته است و در حدود ۱۲ درصد کودکان کمتر از ۱۸ سال دیده میشود در سن کمتر از ۱۵ سال در آقایان شایع تر از خانم هاست.

عوامل خطر آسم

همان طور که میدانید آسم وقتی ایجاد می شود که راه های هوایی کوچک در ریه التهاب پیدا کنند یا تنگ شوند.

به طوری که جریان هوا در آنها به سختی انجام شود. این انسداد اغلب به طور کامل برگشت پذیر است.

عوامل ژنتیکی ، عفونت ها و عوامل محیطی احتمال ایجاد آسم در فرد را زیاد میکنند.

عوامل عفونی : کودکانی که با ابتلا به عفونت های سرما خوردگی ( رینوویروس RSV) دچار خس خس سینه می شوند مستعد به ابتلا به این بیماری هستند.

آلودگی هوا (در داخل یا خارج از خانه) احتمال ایجاد آسم را افزایش می دهد.

سابقه خانوادگی : سابقه آسم در خانواده فرد یا آلرژی یا اگزما در فرد می تواند با احتمال بیشتراین بیماری همراه باشد.

استرس و اتفاقات ناراحت کننده در زندگی کودک می تواند خطر حملات آسم را افزایش دهد.

آیا تستی برای تشخیص آسم وجود دارد؟

پزشک با انجام تست تنفس ( اسپیرومتری) میتواند کارکرد ریه بیمار را بسنجد.

این تست در بیماران ۵ سال به بالا قابل انجام است و بسیار کاربردی بوده ، البته در مواردی که بین حملات آسم است ممکن است نتیجه تست طبیعی باشد و آسم بیمار را نشان ندهد.

لذا انجام تست به صورت دو مرحله ای همراه با یک داروی گشاد کننده راه های هوایی (Bronchodilator) میتواند کمک کننده باشد.

علاوه بر انجام تست ، شرح حال دقیق بیمار نیز میتواند در تشخیص این بیماری ، شدت و علت آن کمک کننده باشد.

از جمله این که :

بیمار چه علائمی دارد و چند بار در هفته دچار علائم می گردد؟
آیا علائم باعث بیدار شدن بیمار در شب میشود؟
آیا علائم در حدی است که مانع از بازی کردن کودک یا حضور او در مدرسه گردد؟
آیا عواملی وجود دارند که علائم بیمار را بدتر کنند مثل سرماخوردگی یا هوای سرد یا ورزش؟
آیا عواملی وجود دارد که علائم بیمار را بهتر کنند مثل داروها یا استراحت؟

برای تشخیص آسم میتوانید شرح حال خود را با پزشکان کلینیک آلرژی اصفهان درمیان بگذارید.

درمان آسم

دارو های متفاوتی در درمان آسم وجود دارند از انواع اسپری های استنشاقی گرفته تا شربت ها و قرص ها و حتی داروهای تزریقی.

این داروها به دو دسته داروهای سریع الاثر و داروهای طولانی اثر تقسیم می شوند.

داروهای سریع الاثر: که علائم آسم را سریعا کنترل میکنند این دارو ها خیلی نباید استفاده شوند و اگر مجبور به استفاده از این دارو ها بیش از دوبار در هفته هستید بایستی به پزشک خود مراجعه کنید همچنین اگر در حمله بیماری این دارو استفاده گردد ولی اثر نداشته باشد و یا اثر کند و دوباره علائم باز گردد حتما با پزشک خود تماس بگیرید.

داروهای طولانی اثر: این داروها برای کنترل آسم و جلوگیری از ایجاد علائم آن مفیدند. درصورتی که بیمار مکررا دچار علائم شود و یا در طی سال چندین بار دچار حملات آسم گردد بایستی این داروها را به صورت روزانه استفاده کنند.(با هماهنگی پزشک)

برای استفاده از دارو های استنشاقی بهتر است از وسیله ای به نام “Spacer” استفاده کرد که در داروخانه های ایران به نام “آسان نفس ” یا “دم یار” موجود است.

برای مطلع شدن از نحوه استفاده از دم یار اینجا کلیک کنید.

برنامه اقدام آسم یا Asthma action plan

پزشک متخصص آسم لیستی از داروهایی که کودک بایستی روزانه استفاده کند و همچنین علائم خطر و داروهای مورد نیاز در صورت ایجاد حملات آسم و علائم شدید تر را در اختیار والدین کودک قرار می دهد تا بتوانند در موارد اضطراری قبل از حضور در اورژانس اقدامات اولیه را انجام دهند. یکی از این ابزار ها پیک فلومتری میباشد.

پیک فلومتری :

وسیله ایست که در خانه برای برسی کارکرد ریه کودک استفاده میشود و روش استفاده آن توسط پزشک یا پرستار به کودک و والدین آموزش داده می شود.

آیا میتوان از ایجاد علائم آسم جلوگیری کرد؟

با مصرف داروهای طولانی اثر از ایجاد علائم آسم جلوگیری می شود این داروها توسط پزشک متخصص آلرژی تجویز میگردد و قطع آن نیز باید با نظر پزشک انجام شود.

برای دریافت نوبت اینجا کلیک کنید.

عوامل تشدید کننده ی آسم

برای جلوگیری از تشدید آسم باید بیمار از عواملی که باعث ایجاد یا بدتر شدن علائم آسم می گردد دور نگه داشته شود

این عوامل که اصطلاحا trigger نامیده میشوند شامل موارد زیر است:

ابتلا به سرماخوردگی و یا آنفولانزا عفونت های تنفسی یا گوش یا سینوس : استفاده از ماسک و تزریق سالانه واکسن آنفولانزا می تواند در جلوگیری از ابتلا کمک کند
آلرژن ها یا عوامل حساسیت زا: از جمله گرد و غبار خانگی و مایت ، قارچ های هوازی ، حیوانات خانگی و گرده گیاهانی مانند چمن ها ، علف ها و درختان. پزشک متخصص آلرژی میتواند با انجام تست نوع آلرژن مربوط به بیمار را مشخص کند و با ایمونوتراپی به درمان او کمک کند.
دود سیگار و قلیان یا هرنوع دود دیگر
ورزش
تغییر دمای هوا ( سرد یا گرم یا افزایش رطوبت) و هوای سرد و خشک
عطر ها و ادکلن های قوی
مواد شوینده نظیر وایتکس و اسید
آلودگی هوا
برخی داروهای خاص مانند آسپرین مسکن ها و تب برها

آسم ورزش

به حملات آسم که به دنبال ورزش و فعالیت های زیاد به وجود می آید آسم ورزشی گفته میشود.

برای پیشگیری از ایجاد آسم ورزشی در مواردی نیاز به دوز های بیشتری از داروهای سریع الاثر قبل از انجام فعالیت می باشد که البته تجویز این داروها باید توسط پزشکان متخصص انجام شود ما در کلینیک آلرژی اصفهان میزبان شما عزیزان هستیم.